von Friedel Kluth
Ech möht noch ens……
(Nach einem Gedicht des Krefelder Heimatdichters Willy Hermes geringfügig “angepaßt” an die Anrather Geschichte)
Ech möht noch ens als kleene Puut
möt Bleesoldate spi-ele.
Ech möht noch ens Johannesbru-et
möt Roeffe Fretzke deele.
Ech möht noch ens op Papas Knie
wie ene Reiter rie’e,
on wenn et hart jefrore hät,
op Spicker Küllke schlie’e.
Ech möht noch ens en Döppe Kruut
möt eene Fenger lecke;
on an die Hosskockswaterfläsch
ens lecker Schümke träcke.
Ech möht noch ens möt Katzeliem
min Dümke janz bekläeve;
on vör en Müehle van Papier
enen Ärm voll Lompe jeäve.
Ech möht noch ens sou onjestüert
op oser Bönche kroase;
on söet ech op de Fensterbank,
dann meek ech Seepebloase.
Ech wöll, mech di-en deä alde Dirks,
vör Bier tu hoahle, wenke,
dann di-en ech eiter Buscher Düür
ens höerschkes dovan drenke.
Ech möht noch ons deä Jöeke Jupp
deä Boxekaas v’rbläue,
on för on schüen Zemärteslamp
en Ronkelröev joahn kläue.
Ech möht noch ens op all die Bööm
van Üeschele Böschke klömme;
on eiten en de Brockmanns Kull
ens oahne Schwemmbox schwemme.
Ech möht noch ens an Klapperstorch,
an Klo-es on Chresskenk jlööve;
on dat ech neet bejriepe kööß,
dat drei on vier ös si-eve.
Ech möht noch ens ent Leäve blues
möt Kengeröigskes kieke,
dann dien ech möt en Belderbok
de janze Welt v’rjlieke.
Pünzke
Et jövv kinn Orijinale mi-er!
Wie döcks krett m’r dat tu hüüre. Besongisch, wenn die Alde tusaame sette un von vrüher am v’rtelle send. Vrüher haat och bald jedder ene Spetznaam. Woa die Naa-me herkoame, dat woar döcks net su-e jenau eruut tu krieje.
Pietisch Wellem von de Neäjener Stroat, däm nennde se “Radio”. Wahrscheinlich, weil deä son deepe un laute Stemm haat.
An en janze Reih Naame kann ech mech noch erennere, woa ech ävver neet weet, wat se tu bedüe haade. Doa joav et ene “Dommisch Knupp”, “Bongetz Dumm”, “En-ger Blau”, “D’r Erzberger”, “De Humm”, “Deä Kimpes”, “Reutisch Klomp”, “Rogge Flö-res”, “Sasse Spennes” un “Waamisch Jraaspastuur”, öm’r blu-es en paar tu nenne.
Un dann woar doa en de fiffzijer Joare noch Frehn Hännes, deä fuchsdeuvelsweld kooß weäde, wenn w’r Blaare däm sinne Spetznaam “Pünzke” noareepe. Deä lävv-den en et Altersheim an de Vierscher Stroat, doa wo-e et noo de Berliner Sroat e-renn jeht.
Obwohl deä al hart op de achtzig aanjing, soach m’r däm, su-e wie et Fröijohr woad, jedden Daach irjendwoa bee de Lüh en d’r Jaat weörke. Dat heel däm wahl janz joot en Form. Van Daach wöet m’r sägge, deä woar topfit! Deä woar zwar blu-es knapp ene Meter fiffzich jru-et, ävver deä haat jehüürich Kraft en de Maue! Wenn w’r Blaare däm ärjerde un em “Pünzke” reepe, dann kooß et passiere, dat en Schöpp Dreck wahl twentisch Meter wiet jevloare koam!
Hännes woar ene lostije. Wenn et en Schnäpske joav, dann seit heä nie nää! Un och en jo-e Zijaar woar jätt, woa deä sinn Mövvke draan haat.
Wenn ech mech su-e turück erenner, meen ech, die Wenktere wüere vrüher vüel länger jewäss als wie van Daach. Un de Lüh woare al am waade, dat Hännes wier von Jaat tu Jaat trock, denn wenn m’r “Pünzke” wi-er op de Schöpp sprenge soa, dann woar dat en si-eker Teeken, dat d’r Wenkter v’rbee woar un dat et Fröijoahr vör de Düür stung!
De alde Donk, weä kööß se v’rjeäte?
Von Peter Erdweg
Mundartbearbeitung: Friedel Kluth
Ett Ueschele-Böschke, träck aanvangs de Donk,
Datt woar vör oss I-Dötz dat Reide,
Wenn döckes oss Frollein, – se woar noch so jonk, –
De Schollstonnd ent Böschke v’rleide.
Enn Schettruut, di stung neet wiet d’rvann aff,
Do di-ene d’r Vu-erel se scheete,
De Schötzevereine, de Bro-erschaff,
Se leete nix uut, sech te kreete.
Am Pollever-Schöppke, do haade w’r Ängs,
Datt köös joa enns explodiere,
Dröm juschden w’r emmer janz ielich d’rlang’s;
Weä mäud all sinn Leäve reskiere?
Maar sons woar de Donk os jolde Revier,
Do hannt w’r – so reide Rabaue -,
Völl Vreud oss jemäck un os op Jonges-Manier,
Wenn et si-en moss, och al enns v’rhaue.
Do hant w’r jeströpp, Kanninkes un Haas,
Un Hummbatz un Schruppe jevange,
Ooch Fü-erke jestock, osse jröttste Spass,
Tu si-er send de Daag oss v’rjange.
Hüüt woare w’r Räuber on morje Schanditz,
Onn dann kooß os jonk Häzz sech wärme,
Dann woare w’r Winnetou, Pfeil off Blitz
Mött Flitzeboare, Spleck onn völl, völl lärme.
Opp een Platz, en de Zissdonk, do woate w’r stell,
Do loare de Jüdde bejraave:
D’r Moses, d’r Levi, et Sara, et Bell,
He-i rouhden en Jodd se, en Jahve.
Hee peek oss en Scheu – maar die jing v’rbee,
Neet lang leet de Vreud sech v’rdränge,
De Donk, die boan och so männijerlee,
Woos mallek vann oss jätt te bränge.
Ett Ü-eschele Böschke v’rkood de Jemennd’
De Schettruut woad affjedraare,
Ett Pollever-Schöppke, dat haad uutjedennd,
Vü-el Bööm en de Donk di-en m’r schlaare.
V’rjinge seitdem och an Joare so völl,
Woad Freud mech off Leed tuujemeäte,
So hann ech oss Vrollein, un die alde Schöll,
Un die Donk bis vanndaag neet v’rjeäte.
Die Du-edekiss
Nach einer Erzählung aus Damm
Franz haat en Schreinerei op de Neäjener Stroat. En sinn Elderehuus. En et selve Huus haat Jupp, sinne äldere Bro-er, en Müehle. Willi, deä jöngsde von die dree Bröer, wirkde bee Jupp op de Müehle on fuhr enne alde Opel-Blitz möt Holzkohleverjaser.
Et woar en deä schleite Tiet, kött noa d’r lezzde Weltkrech. Franz haat ene Auf-trag jekreäje. Heä sollden ene Sarg li-evere.
Öm en paar Ecken erröm haat heä eruut jekreäje, dat en Dormagen op d’r Schwarzmarkt sonn Du-edekiss aanjeboane woad. Ävver wie soll m’r die jetz naa Anroeth krieje?
“Wenn doo mech en paar Böesch mötjövvs, die die Kiss pöngele, dann hoal ech dech die möt d’r LKW”, haat Willi jeseit, “blues, ech kann son schwoar Deng neet heäve, ech han et em Kreuz!”
Dree Booschte uut de Nobberschaff woare jau jevonge, die sech doa enne Vück druut meeke, henge op deä Opel Blitz enne Ausflug naa Dormagen tu maake.
Alles haat joot jeklapp, ävver wie se jraad en Dormagen avvjevahre woare, fing et bi-estich an tuu reäjene. Willi dinge die dree Booschte leed. Heä heel aan, doamöt die na vüüre en dat Fahrerkabäuzke klömme kooße. Maar, doa woar vör vier Mann kinne Platz jenoch.
Also bli-ev Pitter, deä älsde von die dree, henge op die Ladefläche. Dat woar ärch unjemütlich, ävver op ens haat Pitter en joe Idee. Heä ding deä Deckel von deä Sarg an Sieh, leit sech en die Kiss on trock deä Deckel wier tuu. Dat woar sue jemütlich, dat Pitter op eemoal enjeschloape woar.
Henger de Rhienbröck mooß Willi aanhalde, öm sinne Holzkohle-Verjaser-Oave jätt noatustoake. Dat haade dree Böesch mötjekreäje, die op de Velder süeme-re jewäss woare, on jedder von dänne haat enne Sack Eäpel von joot on jeär enne halve Zentner onger d’r Ärm. Se vrochde Willi, ovv heä se neet en Stöck möt kööß nehme, se mööße na Zentüenes. “Joa, dat tröff sech joot”, sätt Willi, “klömpt maar henge drop!” Jeseit, jedoan!
En paar Kilometer wi-er mooß Willi noch ens aanhalde, weil sinne Oave neet sue richtig woll. Entösche woar Pitter en deä Sarg wachjewoade. Heä däut deä Deckel op Sieh on vrocht en beddsche verschloape: “Reäjent et noch?”
Die dree Booschte kreäche enne Schreck. De Hoare stunge dänne von d’r Kopp avv, als wenn se de Fengere en de Steckdu-es jehalde heie. Se spronge möt enne Satz von die Ladefläche on kajeerde paddop, als wenn d’r Düüvel henge önne her wüer!
On sue haade die vier Fernfahrer, wie die wier en Anroeth aankoame, neet blues enne feine eeke Sarg mötjebreit, sondern och noch angerthalve Zentner Eäpel. On die woare en dän Tiet ärch wertvoll!
Niederrhein
Wat ös de Welt su-e wunderbar!
Dat ös d’r Jronk, woröm ech jeär en Urlaub fahr.
An de See, tum tauche un tum schwemme,
un en de Alpen, öm doa dren eröm tu klömme!
Sejele joan en et Mittelmeer,
och dat donn ech vör min Leäve jeär!
Met et Postschepp von janz boave hu-ech em Norde,
na Süden, v’rbee an hongerte Fjorde.
Na La Gomera, La Palma un Lanzarote,
quer duur Finnland möt de Paddelboote.
Op Ischia en’t wärme Waater tu lieje,
oder en Marokko ene Sonnebrand tu krieje.
Och de Ägäis ös en Erlebnis vör sech,
ävver no-e jedde Urlaub, doa freu ech mech,
wenn ech de Anröthsche Kerk von widdsem senn,
un tu Huus wier jlöcklich aanjekumme bön.
Ejal, woe op de Eäd et mech joot jevälld,
d’r Niederrhein blivvt vör mech d’r Nabel der Welt!!